گزارش تحقیقی

تارنمای داوطلب: رکود تازه‌ای بر بازار کار ایران سایه انداخته است؛ رکودی که این بار نه از دل تحریم یا کاهش سرمایه‌گذاری، بلکه از اخراج گسترده کارگران مهاجر افغانستانی برمی‌خیزد. بر اساس اعلام اسکندر مومنی، وزیر کشور، در حال حاضر بیش از شش میلیون تبعه افغانستانی در ایران حضور دارند. …

داوطلب: مستند «غزه: پزشکان زیر رگبار حمله» که به تازگی از شبکه چهار بریتانیا پخش شد، به شکلی تکان‌دهنده ابعاد فاجعه انسانی و نقض گسترده حقوق بشر در نوار غزه را به تصویر کشید. در حالی که بیش از دو سال است مردم فلسطین زیر شدیدترین محاصره و بمباران‌های نظامی …

تارنمای داوطلب: درحالیکه وزیر آموزش و پرورش ایران از کمبود  ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار معلم برای سال تحصیلی آینده خبر می‌دهد و گفته می‌شود که هم‌اکنون ۱۵درصد کلاس‌ها را نیروهای حق‌التدریس و حتی بازنشسته پر کرده‌اند، گزارش‌های جهانی حاکی از آن است که بحران کمبود معلم در بسیاری از کشورهای …

تارنمای داوطلب: اتحادیه‌ها و انجمن‌های کارگری، یکی از مهم‌ترین ابزارهای کارگران برای دفاع از حقوق خود، چانه‌زنی جمعی، ارتقای استانداردهای کار و مقابله با استثمار هستند. این تشکل‌ها نه‌تنها در بهبود شرایط شغلی و معیشتی نقش دارند، بلکه در بسیاری از کشورها بازیگرانی تأثیرگذار در عرصه‌ی سیاسی، اجتماعی و اقتصادی …

تارنمای داوطلب: در هفته‌ای که گذشت، مرگ پنج تن از کارگران صنعت نفت و گاز کشور، زنگ خطری جدی برای وضعیت ایمنی محیط‌های کار در ایران به صدا درآورد. آخرین مورد، «صابرآسایش» از کارکنان نفت و گاز گچساران، قربانی نبود تجهیزات ایمن و استانداردهای ابتدایی حفاظت از جان کارگر شد. …

سیاست‌های دولت اسرائیل در حوزه‌ی کار و اشتغال در وضعیت جنگی، پس از هفتم اکتبر ۲۰۲۳، به‌طور چشمگیری تغییر کرده و تأثیرهای گسترده‌ای بر کارگران اسرائیلی، فلسطینیان شاغل در اسرائیل، و ساختار کلی بازار کار در این کشور گذاشته است. این تغییرات که در قالب اقدام‌های اضطراری دوران جنگ با …

تارنمای داوطلب: مشاغل سخت و زیان‌آور به عنوان بخشی مهم و حساس از بازار کار، همواره مورد توجه قانون‌گذاران و نهادهای اجتماعی بوده‌اند. در قانون بیمه تأمین اجتماعی و قانون کار ایران، این مشاغل به دسته‌هایی اطلاق می‌شوند که عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی محیط کار در آنها غیر استاندارد …

تارنمای داوطلب: با پایان جنگ ۱۲روزه اسرائیل علیه ایران و آغاز دوره‌ای از بی‌ثباتی اقتصادی و اجتماعی، رسانه‌های ایران با بحرانی تازه روبه‌رو شده‌اند: تعدیل گسترده روزنامه‌نگاران و کارکنان تحریریه. گزارش‌ها حاکی از آن است که دست‌کم ۱۵۰ نفر در هفته‌های اخیر بیکار شده‌اند؛ اما فعالان صنفی می‌گویند آمار واقعی …

تارنمای داوطلب: بررسی حوادث متعدد شغلی در ایران، به‌ویژه آنچه در مستندات جمع‌آوری شده از حوادث کار رخ داده در بهار ۱۴۰۴مشاهده می‌شود، گویای واقعیتی تلخ است: کارگران در ایران، به‌ویژه در حوزه‌های پرخطر مانند ساخت‌وساز، معدن، صنایع سنگین، حمل‌ونقل و خدمات شهری، در معرض آسیب‌های جدی و مکرر هستند. …

در حالی که جنگ ۱۲روزه میان ایران و اسرائیل، نگاه جهانی را به خود معطوف کرده بود، پس‌لرزه‌های آن در جبهه‌ای دیگر، بی‌صدا اما مخرب، ادامه یافت: محل کار. کارگران در سراسر ایران، به بهانه رکود ناشی از جنگ، در معرض اخراج، کاهش حقوق، و بلاتکلیفی شدید قرار گرفته‌اند. گزارش‌های …

تارنمای داوطلب: اعتراضات کارگری یکی از اشکال برجسته مقاومت اجتماعی در برابر سیاست‌های اقتصادی و نابرابری‌های ساختاری است. اما در دوره‌های بحران سیاسی، جنگ یا تهدیدهای امنیتی، وضعیت این اعتراضات دستخوش دگرگونی پیچیده‌ای می‌شود. در پی حمله نظامی اسرائیل به خاک ایران در میانه خرداد ۱۴۰۴، موجی از التهابات امنیتی …

تارنمای داوطلب: سال ۱۴۰۴ با وعده‌های متعدد اقتصادی آغاز شد؛ وعده‌هایی درباره ثبات بازار ارز، مهار تورم، توسعه زیرساخت‌ها، تقویت تولید ملی، حمایت از اقشار کم‌درآمد، ساخت مسکن کارگری، ترمیم نظام سلامت و بهبود وضعیت دستمزد. اما با گذشت سه ماه، نه‌تنها هیچ‌یک از این وعده‌ها به مرحله اجرا نرسید، …

تارنمای داوطلب – در زمان جنگ، کارگران روزمزد و شاغلان در بخش غیررسمی از جمله آسیب‌پذیرترین اقشار جامعه به شمار می‌آیند. این افراد که اغلب در حوزه‌هایی چون ساختمان‌سازی، کشاورزی، حمل‌ونقل، کار خانگی، دست‌فروشی یا اقتصاد گیگ (کارهای کوتاه‌مدت و پلتفرمی) فعالیت می‌کنند، برای زنده‌ماندن به کار روزانه وابسته‌اند. اما …

تارنمای داوطلب – در شرایطی که ایران همچنان درگیر بحران‌های اقتصادی، نارضایتی‌های معیشتی و ناکارآمدی مدیریتی است، حمله نظامی اسرائیل به خاک کشور، شوکی ویرانگر به ساختار اقتصادی و اجتماعی وارد کرده است. جنگی که با ترور فرماندهان ارشد نظامی و تجاوز اسرائیل به خاک ایران آغاز شده، اکنون شهرهای …

تارنمای داوطلب: جنگ یکی از بزرگ‌ترین و تلخ‌ترین بحران‌هایی است که می‌تواند زندگی مردم، ساختارهای اجتماعی، و اساس حیات یک کشور را به شدت تخریب کند. تجربه جنگ هشت ساله ایران و عراق نمونه‌ای بارز از این واقعیت است که چگونه جنگ می‌تواند آثار سوء عمیقی بر زندگی میلیون‌ها انسان …

تارنمای داوطلب: در روزهای اخیر، به دنبال تجاوز نظامی اسرائیل، تنش میان ایران و اسرائیل به سطح بی‌سابقه‌ای رسیده است. حملات موشکی میان دو طرف، که با تهدیدهای متقابل و جنگ روانی رسانه‌ای همراه شده، بیم آن می‌رود که این درگیری‌ها به یک جنگ تمام‌عیار منطقه‌ای تبدیل شود. این در …

تارنمای داوطلب – در میانه‌ی فروپاشی اقتصادی، کاهش رفاه اجتماعی، قطع برق و کمبود آب، حاکمان ایران پاسخی ساده برای مسأله‌ی پیچیده‌ی بحران‌ها یافته‌اند: افغانستانی را مقصر بدان؛ او را مسئول اجاره‌های بالا، بیکاری، و دستمزدهای ناچیز بدان؛ از او انسان‌زدایی کن، و سپس از کشور بیرون‌اش بینداز. بگذار افغانستانی …

تارنمای داوطلب: سازماندهی فقط یک علم نیست، شاید حتی بهتر باشد بگوییم یک «هنر» است. به طور معمول این هنر از طریق تماس های تلفنی، جر و بحث‌ها، جلسات و صحبت های خودمانی قابل شناسایی است. تلاشی از سوی کنشگران برای به اشتراک گذاشتن برخی از درس هایی که در …

تارنمای داوطلب: از ابتدای خرداد ماه امسال، موج تازه‌ای از اعتراضات کامیونداران و رانندگان حمل و نقل جاده‌ای به راه افتاد. این اعتراض که در قالب «اعتصاب» به شکل عدم بارگیری کالاها و محموله‌های سفارشی بروز کرد، با فراخوان اتحادیه‌ای موسوم به اتحادیه تشکل‌های کامیونداران و رانندگان سراسر کشور از …

نانوایان ایران در اردیبهشت ۱۴۰۴، همزمان با قطعی گسترده‌ی برق در کشور، از هر ماه دیگری تاکنون بیشتر فریاد اعتراض در خیابان‌ها سردادند، خمیرهای خراب‌‌شده‌ را به در اداره‌های برق کوبیدند یا بر صورت‌هایشان مالیدند، و وادار به بستن مغازه‌هایشان شدند. صاحبان نانوایی‌ها و کارگران آنها، همگی بحران‌زده‌اند و در …

تارنمای داوطلب – یک هفته اعتصاب ناوگان اتوبوسرانی صوفیا با شعار «کار شایسته، حقوق شایسته» پایتخت بلغارستان را در بهار امسال یک هفته فلج کرد و به قراردادهای جمعی جدید کاری با کارفرما سامان داد. اعتصاباتی که هرچند از دید برخی از مردم به تسویه‌حساب‌های احزاب سیاسی بلغاری بی‌ارتباط نیست، …

  تارنمای داوطلب: «بخوابم تا پایان اعتصاب». این کلیدواژه‌ای است که در پایان هر پیام ارسالی از سوی رانندگان به کانال‌ها و شبکه‌های مجازی هماهنگ‌کننده اعتراضات کامیونداران تکرار شده است. از نخستین روز خرداد ماه 1404، دور تازه‌ای از اعتراضات کامیونداران با اعتصاب رانندگان در شهرهای مختلف کشور آغاز شده …

تارنمای داوطلب – قطع مکرر برق لایه‌های مختلف اجتماعی را در ایران برآشفته است. از کارفرمایان تا کارگران، از دانش‌آموزان تا دانشجویان، از شهروندان در شهرهای مرکز تا تا ساکنان مناطق حاشیه‌ای، همگی در اردیبهشت ۱۴۰۴ به‌نحوی اعتراض خود را به قطع برق اعلام کرده‌اند (رجوع کنید به روزشمار برخی …

تارنمای داوطلب: اگر تا دیروز قراردادهای ناامن و موقت کار و فقدان تشکیلاتی مستقل و مقتدر برای دفاع از حقوق کارگران، ثبات و امنیت شغلی میلیون‌ها کارگر ایرانی را تهدید می‌کرد، امروز باید بحران بی‌برقی یا به گفته دولت «ناترازی انرژی»! را نیز به لیست بلندبالای عوامل تهدیدکننده امنیت شغلی …

تارنمای داوطلب: بهروز، ۲۸ ساله، مهندس و کارگر یکی از شرکت‌های پیمانکاری غرب کشور است. او از همان بدو ورودش به شرکت، با شرایط ناعادلانه‌ی قراردادهای موقت و نابرابری در پرداخت‌ها مواجه شد. برخلاف بسیاری از همکاران قدیمی که به سکوت عادت کرده بودند، بهروز تصمیم گرفت کاری کند. او …

تارنمای داوطلب: ثبت آمار کمّی برگزاری پنج تا شش تجمع صنفی- کارگری در یک هفته، حاکی از آن است که با وجود قرار گرفتن در معرض محدودیت‌ها و شرایط پرمخاطره‌ای که حکومت برای سازماندهی کارگران ایجاد کرده، همچنان بسیاری از گروهها از مطالبه‌گری دست نکشیده‌اند و از روش‌های مختلفی برای …

(بخش دوم) در تحلیل‌های اجتماعی و سیاسی از فعالیت‌های جمعی، تمایز میان «رادیکالیسم انقلابی» و «کنشگری مؤثر و تدریجی» از اهمیت زیادی برخوردار است. در بخش یکم رادیکالیزم و آینده تشکل‌های صنفی و کارگری در ایران، پس از بررسی دوگانه‌ی افراط و انفعال در تشکل‌های کارگری و خطرات و تبعات …

(بخش اول) تارنمای داوطلب: مقصود از رادیکالیزه‌شدن تشکل‌ها، روندی است که در آن تشکل‌های اجتماعی، به‌ویژه تشکل‌های کارگری و صنفی، از شکل‌گیری خواسته‌ها و مطالبات صنفی به سمت خواسته‌های رادیکال و انقلابی حرکت می‌کنند. وضعیتی که به ویژه از اواسط دهه ۹۰ شمسی و همزمان با افزایش بحران‌های اقتصادی، تحمیل …

تارنمای داوطلب: تشکل‌های کارگری و صنفی در جوامع مختلف، به‌ویژه در کشورهای در حال توسعه و یا تحت سرکوب سیاسی چون ایران، همواره نقشی اساسی در دفاع از حقوق اقتصادی، اجتماعی و سیاسی اعضای خود ایفا می‌کنند. این تشکل‌ها معمولاً برای بهبود شرایط کاری، مبارزه با استثمار اقتصادی، بهبود حقوق …

تارنمای داوطلب – شرایطی را تصور کنید که یک فعال حقوق کارگری در ساعت پایانی یک روز دشوار بخواهد با کارگران یک انبار یا یک معدن درباره مزایای تشکل‌یابی گفتگو کند ولی آنان به چشم غریبه به او نگاه کنند. دلسردی عمیق بارها تلاش فعالان برای برقراری ارتباط و نادیده …

تارنمای داوطلب – هیأت وزیران دولت حسن روحانی آذر ۱۳۹۹ پیشنهاد پیوستن به مقاوله‌نامه ایمنی و بهداشت شغلی سازمان بین‌المللی کار ــ مقاوله‌نامه‌ی ۱۵۵ ــ را پذیرفت؛ مجلس شورای اسلامی آبان ۱۴۰۰ آن را تصویب کرد و بالاخره قرار بود این سند از بهمن ۱۴۰۲ اجرایی شود و به ایمنی …

تارنمای داوطلب: بررسی خبرهای منتشر شده در خبرگزاری دولتی کار ایران (ایلنا) نشان می‌دهد که در یک ماهه نخست سال ۱۴۰۴ دست کم ۲۷ کارگر در پی حوادث کار کشته و ۳۹ کارگر مصدوم شده‌اند. آمار به دست آمده تنها از محل جمع‌آوری خبرهای منتشر شده در بخش حوادث کارگری …

تارنمای داوطلب: در جریان اعتراضات صنفی و کارگری، شعارها نقش روحیه‌بخشی و انگیزشی دارند. آن‌ها نه تنها ابزاری برای بیان خواسته‌ها و مطالبات هستند، بلکه عامل تقویت همبستگی و وحدت، جلب توجه رسانه‌ها، افشای فساد و ایجاد جو روانی و انگیزشی برای معترضان محسوب می‌شوند. به‌ویژه در شرایط پر مخاطره‌ای …

تارنمای داوطلب: گزارش‌دهی در خصوص وضعیت فعالیت تشکل‌های صنفی و کارگری به عنوان بخشی از پازل “پاسخگویی”، یکی از ابزارهای اساسی در بهبود شرایط کارگری و ارتقاء سطح تعامل تشکل‌ها با بدنه است. این فرآیند به اعضای تشکل‌ها کمک می‌کند تا مکانیسم‌های پاسخگویی را فعال کنند و همسو با منافع …

تارنمای داوطلب: سرکوب فعالیت تشکیلاتی مستقل در ایران یک رویه متداول از سوی حکومت در طول چهار دهه گذشته بوده است. این روند با رصد دوره‌ای اخبار منتشر شده در خصوص توقف فعالیت گروههای مستقل و شیوه برخورد حکومت با فعالان صنفی و کارگری قابل بررسی است. در واقع پس …

در آستانه‌ی نوروز ۱۴۰۴، فشارهای شدید از سوی جامعه‌ی کارگری و افکار عمومی به طور کلی، باعث شد که شورای عالی کار با حضور تمام اعضا افزایش ۴۵ درصدی حداقل دستمزد را تصویب کند. دولت و کارفرمایان سال ۱۴۰۲ به مطالبه‌ی قانونی افزایش حداقل دستمزد بر أساس تورم و هزینه‌های …

تارنمای داوطلب: تعیین حداقل دستمزد سالانه کارگران در ایران همواره موضوعی پیچیده و مورد بحث بوده است. عقب ماندگی مزد از دو شاخص مهم تعیین مزد سالانه یعنی سبد معیشت و تورم در طول چهار دهه اخیر چنان گسترده شده که حدود ۳۰ درصد از جمعیت کشور را به زیر …

تارنمای داوطلب: زنان کارگر در ایران با موانع بسیاری در مسیر اشتغال و دستیابی به حقوق خود مواجه هستند. بر اساس «گزارش جهانی شکاف جنسیتی سال ۲۰۲۴» مجمع جهانی اقتصاد که بر اساس شاخص جهانی شکاف جنسیتی سالانه تهیه شده است، گروهی از اقتصاد‌هایی که کمترین سطح برابری اقتصادی بین …

دو هفته تا پایان سال جاری شمسی باقی مانده است اما کارگران هنوز از میزان افزایش حداقل دستمزد سال آینده بی‌خبرند. دولت مسعود پزشکیان کماکان در برگزاری نشست‌های شورای عالی کار تأخیر می‌کند و مقام‌ها به جز پیشنهادهایی مبهم برای تغییر شیوه‌ی تعیین دستمزد در آینده، چیز مشخصی درباره دستمزد …

تارنمای داوطلب: تهران،اهواز،شوش،کرمانشاه،رشت،اصفهان،کرمان و ده‌ها شهر دیگر کشور در همین چند روز اخیر به صحنه‌ای برای برگزاری تجمعات اعتراضی بازنشستگان تبدیل شده‌اند. تعداد شرکت‌کنندگان در تجمعات، پرشمار نیست اما پراکندگی گروه‌هایی از بازنشستگان که برگزارکننده اصلی این اعتراضاتند، گسترده و متنوع است: از بازنشستگان تامین اجتماعی، مخابرات و فولاد که …

تارنمای داوطلب – هفته‌های پایانی هر سال در ایران با فرارسیدن زمان تعیین حداقل دستمزد، بحث بر سر مفهوم «سه‌جانبه‌گرایی» وعده‌داده‌شده در ماده‌ی ۴۱ قانون کار بالا می‌گیرد. بحث‌ها همگی از یک پرسش بنیادین نشأت می‌گیرند یا به آن ختم می‌شوند: آیا واقعاً نمایندگانی از هر دو گروهِ کارگران و …

تارنمای داوطلب: با نزدیک شدن به موعد تعیین حداقل دستمزد سالانه در شورایعالی کار، برخی گروه های کارگری همچون سالهای گذشته تلاش می‌کنند تا از هر طریقی بر لزوم تعیین رقم نهایی دستمزد، متناسب با استانداردهای ماده ۴۱ قانون کار تاکید کنند. در همین راستا، به طور خاص می توان …

تارنمای داوطلب: حتما تاکنون بارها به این نکته اندیشیده‌اید که چرا به عنوان مثال در کشوری مانند ایران، عمر ظهور و افول جنبش‌های اجتماعی و حرکت‌های اعتراضی کوتاه و محدود است. این جنبش‌ها با وجود اینکه احساسات اجتماعی را برمی‌انگیزند، روزها و هفته‌های متوالی طول می‌کشند و نوعی بسیج توده‌ای …

تارنمای داوطلب: با نزدیک شدن به روزهای آغازین اسفندماه ۱۴۰۳، جلسات شورایعالی کار برای تعیین حداقل دستمزد سالانه وارد مرحله حساسی شده است. گرچه انتظار می‌رود که تعیین نهایی حداقل دستمزد همچون سالهای گذشته به روزهای پایانی آخرین ماه سال کشیده شود، اما با توجه به بحران سنگینی که بر …

تارنمای داوطلب: تبدیل وضعیت! صدایی که هر از گاهی از میان دسته‌های مختلف کارگران بلند می‌شود. در خیابان یا به واسطه راه‌اندازی یک کارزار مجازی. از کارگران نفت و گاز تا پرستاران و نیروهای شهرداری! یکی از دغدغه‌های اصلی طبقه کارگر ایران، قراردادهای موقت کار است. بیماری که از اوایل …

تارنمای داوطلب: موجی از قدرت‌گیری احزاب و جریان‌های راست افراطی در سال‌های اخیر، در سراسر جهان به چشم می‌خورد که نقطه اشتراک همه آنها «جامعه‌مدنی هراسی» است. این پدیده که پیش‌تر در بسیاری از کشورها به حاشیه رانده شده بود، اکنون به تهدیدی جدی برای دموکراسی‌های نوظهور و حتی دموکراسی‌های …

تارنمای داوطلب: پس از تعلیق چهل و چند ساله اجرای اصل ۲۷ قانون اساسی در برگزاری تجمعات و راهپیمایی‌های مسالمت‌آمیز که به طور مداوم از سوی جمهوری اسلامی با شروطی چون «عدم اخلال در مبانی اسلام» و «عدم برهم زدن نظم عمومی» نقض می‌شود، حالا به نظر می‌رسد طرح‌های جدیدی …

چرا الگوبرداری از کشورهای بریکس برای کارگرانی که خارج از روابط معمول کارفرما-کارگر تعریف می‌شوند به نفع کارگران ایرانی نیست؟ احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی در گفتگو با شبکه خبر در دوشنبه‌شب ۸ بهمن، اعلام کرد که پیش از این، هیاتی را به نشست بریکس در روسیه …

   کارگران ایران سال‌هاست که خواهان افزایش حداقل دستمزد متناسب با تورم و افزایش هزینه‌ی سبد معیشت هستند. این‌بار هزینه‌ی سبد معیشت نزدیک سی میلیون تومان است و حداقل دستمزد کمی بیش از هفت میلیون تومان. همزمان دولت از احتمال تغییر روش تعیین حداقل دستمزد سخن گفته‌ که با مخالفت …

تارنمای داوطلب: چند سالی است که کارگران و فعالان صنفی و مدنی در کنار کنش‌های میدانی، از کارزارهای مجازی نیز برای پیشبرد مطالبات خود استفاده می‌کنند. آنها این کار را از طریق پلتفرم‌های جمع‌آوری امضا مانند پلتفرم‌های بین‌المللی www.docs.google.com و یا پلتفرم‌های داخلی همچون www.karzar.net انجام می‌دهند، به نحوی که …