تارنمای داوطلب: این روزها که راهاندازی کمپینهای جمعآوری امضا به عنوان یکی راههای مسالمتآمیز پیگیری مطالبات از سوی فعالان صنفی و مدنی مورد استفاده قرار میگیرد، چگونگی شکلگیری و به نتیجه رسیدن آنها اهمیت ویژهای دارد. اخیرا کمپینی مجازی از سوی فعالان صنفی معلمان با عنوان «کمپین صدهزار امضا برای آزادی معلمان زندانی و توقف پروندهسازی علیه فعالان صنفی» شکل گرفته که خبرساز شده است. این کمپین که در نتیجه بیتوجهی دولت و مقامات قضایی به نامه ۱۲۰۰ امضایی فعالان صنفی معلمان شکل گرفته، از معلمان شاغل و بازنشسته کشور که جمعیت آنها حدود یک میلیون و هفتصد هزار برآورد میشود خواسته تا با پیوستن به کمپین و جمعآوری صدهزار امضا، حمایت خود را از مطالبات مطرح شده اعلام کنند و نشان دهند که آزادی معلمان زندانی و متوقف کردن پروندهسازی علیه فعالیت صنفی معلمان، یک مطالبه جمعی است. با وجود این با گذشت حدود سه هفته از شروع کمپین هنوز گزارشی از روند جمعآوری امضاها و حمایت معلمان از این دادخواست جمعی منتشر نشده است. این در حالیست که به نتیجه رساندن کمپین صدهزارامضایی و حمایت معلمان از همکارانشان میتواند نقطه عطفی در فعالیتهای صنفی معلمان در سالیان اخیر باشد و در عین حال بر سایر فعالیتهای جمعی در سراسر کشور نیز تاثیرات مثبتی بگذارد.
در همین راستا، در این گزارش به نکات مفیدی از نحوه نوشتن دادخواست تا نحوه انتشار و همچنین شیوه ارائه آن اشاره میکنیم که در جمعآوری امضاها تاثیرگذار است و میتواند افراد بیشتری را به عنوان حامی، جذب کمپین کند.
مرحله اول: شروع کمپین و تهیه دادخواست
یک هدف تعیین کنید. اولین قدم این است که به هدفی دست یافتنی و مشخص فکر کنید. به جای اینکه از دولت بخواهید «کار کودکان در مشاغل سخت را متوقف کند»، یک نتیجه مشخص را انتخاب کنید که به دستیابی به آن هدف کمک کند – برای مثال، جریمه کارفرمایانی که از کودکان برای کار در مشاغل سخت استفاده میکنند.
تصمیم گیرنده را انتخاب کنید، ببینید چه کسی بیشترین قدرت را برای ارائه تغییراتی که درخواست می کنید، دارد و درخواست خود را برای آنها ارسال کنید. آیا خواسته شما در حیطه اختیارات یک مدیر است یا نیاز به تغییر سیاست از سوی دولت و یا مجلس دارید؟ تا جایی که میتوانید به طور خاص به فرد مورد نظر اشاره کنید. این امر، تصمیم گیرنده را مسئول میکند و انتقال مسئولیت به دیگران را برای آنها دشوارتر خواهد کرد.
عنوان دادخواست، اولین چیزی است که مردم میبینند. بنابراین آن را کوتاه، مشخص و دقیق بیان کنید. به این ترتیب، آنها تمایل بیشتری به کسب اطلاعات بیشتر در مورد دادخواست شما دارند.
«چه کسی مخاطب دادخواهی شماست؟» این باید هدف طومار باشد. چه کسی این قدرت را دارد که تغییراتی را که درخواست میکنید، ایجاد کند؟ آیا نماینده مجلس است یا وزیر ؟ سعی کنید در صورت امکان فقط یک نفر را انتخاب کنید. دادخواست هایی که خطاب به ‘دولت ها’ یا ‘همه نمایندگان مجلس’ هستند، کمتر موفق هستند. به همین ترتیب نوشتن دادخواستی خطاب به «رئیس دولت» احتمالاً بهترین انتخاب نیست. چرا که او او احتمالا درخواست های زیادی دریافت میکند!
«میخواهید چه چیزی تغییر کند»، این همان چیزی است که هدف اصلی دادخواست شماست. مثلا«توقف پروندهسازی علیه فعالان صنفی معلمان» یا «اجرای همسانسازی بازنشستگان». سعی کنید این موارد را کوتاه و روشن نگه دارید.
نکته! «درخواست» خود را فقط روی یک مطالبه متمرکز کنید. همه چیز را نمیتوان به یکباره مطرح کرد. تنها چیزی را انتخاب کنید که میتواند تفاوت ایجاد کند.
«چرا مهم است»، اینجا جایی است که شما ادعا میکنید که چرا دیگران باید دادخواست شما را امضا کنند. مشکل را شرح دهید، چرا اهمیت دارد و چه کاری میخواهید در مورد آن انجام دهید. معمولاً گنجاندن یک تجربه شخصی در این مرحله بسیار مؤثر است. آیا شما یا کسانی که میشناسید مستقیماً تحت تأثیر آنچه این کمپین در راستای آن شکل گرفته، قرار گرفتهاید؟! ثبت تجربیات، منجر به تقویت احساس همبستگی و همدلی میان امضاکنندگان میشود.
مرحله دوم: برنامهریزی کمپین
در اینجا مجموعه سوالاتی در اینجا طرح کردهایم که به شما امکان میدهد کمپین خود را برنامهریزی کنید. این به شما در مورد اینکه چه چیزی ممکن است بر تصمیم گیرندگان تأثیر بگذارد، چه تاریخ ها و لحظات کلیدی در کمپین وجود دارند و چه تاکتیکهایی مناسب است، کمک میکند.
بنابراین برای برنامهریزی در خصوص شروع و یا تداوم کمپین جمعآوری امضا به این سوالات پاسخ دهید:
– چرا این طومار را راهاندازی کردید؟ آیا چیزی بود که تجربه کردهاید یا آن خواندهاید یا در اخبار دیدهاید؟
– هدف کمپین چیست؟
– برنده شدن در کمپین از نظر شما چه شکلی است؟ میخواهید چه تغییری رخ دهد؟
– چه کسی این قدرت را دارد که وضعیت را تغییر دهد و کمپین شما را به موفقیت برساند؟ آیا این یک اداره، یک نماینده مجلس، یک عضو دولت یا یک شخص خاص است؟
– آیا جلسات یا لحظات مهمی برای کمپین شما در راه است؟ به عنوان مثال، آیا رویدادی وجود دارد که میدانید تصمیم گیرنده در آن حضور خواهد داشت که بخواهید در جریان برگزاری آن رویداد، دادخواست را به او تحویل دهید؟ ( دانستن این لحظات میتواند به شما کمک کند انتخاب کنید که چه زمانی باید دست به کار شوید، چه زمانی امضاکنندگان را وادار کنید تا همزمان شروع به پیگیری کنند و چه زمانی باید مطبوعات را درگیر کنید.)
– چه اتفاقی باید بیفتد تا کمپین شما برنده شود، آیا راه دیگری وجود دارد که فکر کنید میتواند تصمیمگیرندگان را برای انجام کار درست متقاعد کند؟ به عنوان مثال: آیا دریافت پوشش مطبوعاتی مفید خواهد بود یا نه؟ چه فعالیت دیگری ممکن است بر تصمیمگیرندگان تأثیر بگذارد؟ به عنوان مثال، آیا فرد یا افرادی وجود دارند که با وجود نزدیک بودن به تصمیمگیرندگان، حاضرند صدای شما را بشنوند و در زمینه به نتیجه رسیدن آن مداخله داشته باشند؟
دادخواست خود را به اشتراک بگذارید
رسانههای اجتماعی اعم از تلگرام ، واتساپ، توییتر و اینستاگرام مکانهای خوبی برای انتشار اخبار در مورد درخواست شما هستند. هر شخصی که کمپین شما را به اشتراک میگذارد، به طور متوسط حدود ۱۰۰ نفر دیگر آن را میبینند. این تعداد راد در چند صد ضرب کنید، به این ترتیب متوجه خواهید شد که تعداد زیادی از مردم درخواست شما را میخوانند. این واقعاً میتواند به گسترش و رشد سریع کمپینها کمک کند.
ارسال ایمیل به دوستان و همکاران یکی از راههای ارتباطی است. ایمیل راه خوبی برای دسترسی به افرادی است که ممکن است به طور منظم از رسانهها یا شبکههای اجتماعی استفاده نکنند یا به دلیل فیلترینگ به آن دسترسی نداشته باشند. ایمیلها را شخصیسازی کنید و نشان دهید که چقدر به این کار اهمیت میدهید. اگر افراد بدانند که برای شما اهمیت زیادی دارد، احتمالاً بیشتر ترغیب میشوند تا در ادامه مسیر با شما همراه شوند.
حامیان خود را درگیر کنید
اینکه حامیانتان درخواست شما را از طریق رسانههای اجتماعی و یا ایمیل به اشتراک بگذارند، کلید انتشار اخبار در مورد کمپین شما و افزایش دادخواست شماست. از آنها بخواهید به اشتراک بگذارند و توضیح دهند که واقعاً میتوانند با این کار تفاوتی در کمپین ایجاد کنند. به یاد داشته باشید، این احتمال وجود دارد که بسیاری از افرادی که طومار شما را امضا کرده اند، به اندازه شما به این موضوع اهمیت دهند، بنابراین آنها به همان اندازه برای کمک به موفقیت کمپین انگیزه خواهند داشت.
از رویدادها و نقاط عطف کمپین استفاده کنید:
آیا به تازگی به ۵۰۰۰ امضا رسیدهاید؟ یا به تازگی موضوع کمپین شما مورد توجه مطبوعات مهم قرار گرفته است؟ رویدادهای مهم در کمپین فرصتی عالی برای احیای حامیانتان است. به کمک رسانههای اجتماعی و یا با ارسال ایمیل به آنها اطلاع دهید که چه اتفاقی در حال رخ دادن است و از آنها بخواهید تا با به اشتراک گذاشتن دوباره درخواست، این حرکت را تقویت کنند.
فراتر از اینترنت؛ پوشش رسانهای
با روزنامهنگاران تماس بگیرید و بپرسید که آیا میخواهند مقاله ای در مورد کمپین شما بنویسند. حتماً جزئیات مربوط به جایی که علاقهمندان به مشارکت در کمپین میتوانند اطلاعات بیشتری دریافت کنند و طومار را امضا کنند را درج کنید.
در مکانهای عمومی امضا بگیرید
لازم نیست فقط خود را به گسترش دادخواست خود به صورت آنلاین محدود کنید. فرصتهای زیادی برای جمعآوری امضا به صورت آفلاین وجود دارد. میتوانید یک کپی از دادخواست خود را به محل کار ببرید یا در جلسات و گردهمآییها به همراه داشته باشید. این یک فرصت همراهی است برای افرادی که ممکن است از اینترنت استفاده نکنند یا به هر دلیلی به آن دسترسی نداشته باشند.
سازماندهی رویدادها
رویدادهای تبلیغاتی راهی عالی برای جلب توجه کمپین هستند. در صورت دور زدن محدودیتهای برگزاری راهپیمایی و تجمع در ایران، میتوانید راهپیمایی ترتیب دهید یا با ارائه یک پرفورمنس، دلایل شکلگیری کمپین را به تصویر بکشید. اجازه دهیدخلاقیت شما بینهایت باشد!
مرحله سوم: ارائه دادخواست و امضاهای جمعآوری شده
زمان مناسب برای ارائه دادخواست کمپین چه زمانی است؟ اغلب دشوار است که بدانید زمان مناسب برای ارائه دادخواست چه زمانی است. گاهی اوقات ممکن است یک ضرب الاجل کلیدی در مورد مشکل شما وجود داشته باشد و مجبور باشید هرچه زودتر نسبت به جمعآوری امضاها و به نتیجه رساندن کمپین اقدام کنید. در غیر این صورت، زمانی که دادخواست خود را تحویل میدهید، مراقب باشید فرصتها را از دست ندهید. مثلا اگر موضوع شما پوشش رسانهای زیادی دارد، میتوانید حتی پس از ارائه دادخواست کمپین به تصمیمگیرندگان، تا زمان به نتیجه رسیدن اهداف کمپین به فعالیت خود ادامه دهید.
حضوری به جای ایمیل: همیشه میتوانید درخواست خود را از طریق ایمیل یا پست ارسال کنید، اما در صورت امکان، اگر بتوانید درخواست خود را شخصاً تحویل دهید، عالی است. این برای به حداکثر رساندن تأثیرگذاری بر تصمیمگیرندگان موثر است. همچنین فرصت پیدا خواهید کرد تا شخصاً با تصمیم گیرنده صحبت کنید. هرچه تعداد افراد بیشتری در آنجا حضور داشته باشند، بهتر است، بنابراین از حامیان خود دعوت کنید که در روز ارائه دادخواست کمپین با شما همراه شوند. حتی میتوانید با همکاری رسانهها یک نمایش تبلیغاتی برای ارائه کمپین راه بیاندازید.
تماس با تصمیم گیرنده
پیگیر باشید: از تماس تلفنی با تصمیمگیرنده استفاده کنید. اگر پاسخی دریافت نکردید، بازهم به تلاش خود ادامه دهید. اجازه ندهید تلاشهای شما به هدر برود. پیگیر باشید، اما زیاده روی نکنید. به یاد داشته باشید، همیشه مودب باشید تا بهانهای برای نادیده گرفتن شما نداشته باشند.
مراحل بعدی کمپین
تسلیم نشوید: تصمیم گیرندگان ممکن است پاسخی را که می خواهید بشنوید به شما ندهد، اما تسلیم نشوید. امتناع از ایجاد تغییراتی که درخواست میکنید نباید به منزله پایان یک کمپین باشد. در واقع، اخبار بد اغلب میتواند به یک کمپین رونق بدهد. به حامیان خود برگردید، به آنها بگویید چه اتفاقی افتاده و از آنها بخواهید که به شما کمک کنند تا زمانی که تصمیم گیرنده چاره ای جز ارائه تغییراتی که میخواهید نداشته باشد.
وقتی برنده شدید، این خبر را پخش کنید! به یاد داشته باشید که به همه کسانی که طومار را امضا کردهاند، پیام بدهید تا آنها را از این خبر بزرگ مطلع کنید. شاید حتی بتوانید به سایر فعالان در سراسر کشور کمک کنید و نکاتی را در مورد نحوه برنده شدن در کمپین خود به اشتراک بگذارید.
فراموش نکنید، هر کمپینی که برنده میشود، افراد بیشتری را تشویق میکند تا از این طریق دست به کار شده و مطالبهگری دادخواهانه خود را شروع کنند.