به گزارش داوطلب: یک هفته پس از بازداشت جمعی از نمایندگان و فعالان صنفی پالایشگاههای گاز پارس جنوبی با هدف ممانعت از برگزاری اعتراضات مسالمتآمیز کارگران آن منطقه، حالا منابع کارگری از بازداشت کارگران معترض ذوب آهن اصفهان خبر میدهند.
روز شنبه ششم اسفند ماه منابع کارگری خبر دادند که حدود ۹۰۰ کارگر از بخشهای مختلف مجتمع ذوب آهن اصفهان در اعتراض به عدم تحقق وعدههای مدیریت مجتمع دست به اعتصاب زده و در محوطه شرکت تجمع کردهاند. این تجمع که با همراهی کارگران شیفت صبح و عصر تا پاسی از شب نیز ادامه داشت، سرانجام با یورش نیروهای حراست و گارد ویژه، سرکوب شد.
هفتم اسفند ماه کانال تلگرامی اتحادیه آزاد کارگران خبر داد که حوالی صبح همان روز، با کاهش تعداد تجمع کنندگان، نیروهای امنیتی و گارد ویژه به کارگران معترض یورش برده و دهها نفر از کارگران را بازداشت کرده و با خود بردهاند. این کانال تلگرامی به تعداد دقیق کارگران بازداشت شده اشارهای نکرده است اما در خبر منتشر شده آمده که گوشیهای تلفن بازداشتشدگان از زمان بازداشت، خاموش است و از وضعیت آنها اطلاعی در دست نیست. در عین حال جو امنیتی بر فضای مجتمع حاکم شده است.
با وجود اینکه، ابعاد و گستره اعتراضات اخیر کارگران ذوب آهن چندان روشن نیست اما آنها در یک سال گذشته و به خصوص در دو ماه آبان و آذر ۱۴۰۱، بارها اعتراضاتی شبیه به این را سازماندهی کرده بودند. با این حال شدت برخورد با این اعتراضات در روزهای گذشته بیسابقه بوده است.
در همین حال و در واکنش به بازداشت کارگران معترض در ذوب آهن اصفهان، سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه در بیانیهای که شامگاه یکشنبه در کانال تلگرامی خود منتشر کرده، خواستار آزادی فوری بازداشتشدگان شده و با اشاره به تشدید برخوردهای امنیتی در یک سال گذشته علیه کارگران تاکید کرده:«کمتر کشوری را سراغ داریم که کارگران به دلیل اعتصاب برای افزایش دستمزد و اجرای طرح طبقهبندی مشاغل مورد خشونت و بازداشتهای خودسرانه قرار میگیرند. در اردیبهشت ماه سال جاری، چندین نفر از کارگران شرکت واحد نیز به دنبال اعتصابی که برای افزایش دستمزدها، صورت گرفت همراه با ضرب و شتم بازداشت شدند و پس از پروندهسازی و اعمال فشار آزاد شدند. سرکوب کارگران راه به جایی نخواهد برد و کارگران نیز این سرکوبها را فراموش نخواهند کرد.»
کارگران ذوب آهن چه میخواهند؟!
افزایش دستمزد و اجرای طرح طبقهبندی مشاغل دو مطالبه مهمی است که در یک سال گذشته منجر به شکلگیری اعتراضات و اعتصابات کارگری در این مجتمع صنعتی شده است. این اعتراضات در آبان ماه ۱۴۰۱ تا بدانجا پیش رفت که پای نماینده وزارت صنعت را نیز به ذوب آهن باز کرد. پس از آن بود که مدیران این شرکت به کارگران وعده تحقق مطالبات طی روزهای آینده را دادند. کارگران معترض نیز اعلام کردند که در صورتی که خواستههایشان عملی نشود، مجددا اعتصاب و اعتراضشان را ادامه خواهند داد.
علاوه بر این، کارگران معترض در یک سال گذشته با انتشار نامهای خطاب به ابراهیم رئیسی رئیس دولت جمهوری اسلامی از او خواسته بودند که همچون نیشکر هفتتپه به موضوع واگذاری این شرکت و عدم رعایت مصالح کارگران شاغل و بازنشسته آن ورود کرده و از ادامه وضعیت نابسامان جلوگیری کند. در این نامه تاکید شده بود که در اجرای طرح طبقهبندی مشاغل مصالح کارگران در نظر گرفته نشده و در عین حال شرکت ذوب آهن از لحاظ میزان حقوق و مزایای پرداختی به کارکنان در سطح پایینتری نسبت به دیگر شرکتهای فولادی نظیر فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و فولاد خراسان قرار دارد.
ذوب آهن از جمله شرکتهای مادر در صنایع ایران است که بر اساس آخرین گزارشها تعداد کارگران شاغل در آن حدود ۱۸ هزار نفر(مستقیم و شرکتی) برآورد میشود. مطالبات کارگری در این شرکت همچون سایر شرکتها و هلدینگهای بزرگ صنعتی که تحت کنترل شدید حاکمیتی قرار دارند ، عمدتا به صورت غیرسازمانیافته پیگیری میشود.
تشدید برخورد امنیتی با کارگران معترض
از اردیبهشت ماه سال گذشته تاکنون، شیوه مواجهه حکومت با اعتراضات کارگری با تشدید رویکردهای امنیتی همراه بوده است. پس از سرکوب اعتراضات رانندگان اتوبوسرانی و همچنین اعتراضات گسترده معلمان بدنبال پروندهسازی علیه بسیاری از آنها چندین تن از سرشناسترین فعالان صنفی و کارگری با اتهامات امنیتی بازداشت و با احکام قضایی طولانی مدت مواجه شدند. پس از آن، گرچه با شروع اعتراضات سراسری در ایران و رکود مقطعی روند مطالبهگری مزدبگیران، ماشین سرکوب تمرکز خود را به سمت سرکوب اعتراضات خیابانی برد؛ اما پس از تعدد برگزاری تجمعات و اعتصابات کارگری از اواسط پاییز ۱۴۰۱، مجددا کنترل اعتراضات و ممانعت از گسترده شدن آنها در دستور کار نیروهای امنیتی قرار گرفت. کسر از حقوق، تهدید به اخراج یا تعلیق، بازداشت و پروندهسازی امنیتی از جمله روشهایی است که بدنبال ناآرامیهای اجتماعی چند ماه اخیر، در راستای پروژه امنیتیسازی فضای مطالبهگری بر بسیاری از کنشهای صنفی و کارگری سایه افکنده است.
در چنین فضایی، نه تنها فعالیت مستقل و غیرسازماندهی شده کارگری فرصت و مجالی برای ظهور نمییابد بلکه هر نوع کنش اعتراضی ولو در قالب تشکلهای مورد تایید حاکمیت نیز سرکوب و به حاشیه رانده میشود. نمونه آن ممانعت از برگزاری تجمع صنفی کارگران پالایشگاههای گاز پارس جنوبی و بازداشت نمایندگان تنها تشکل صنفی حاضر در این منطقه که فراخوان برگزاری تجمع را صادر کرده بود.
حاکمیت در حالی ماشین سرکوب اعتراضات را روی شیب تند پیش میبرد که پیشبینی میشود بدنبال تشدید بحرانهای اقتصادی و افزایش کمسابقه نرخ تورم، اعتراضات دهکهای کمدرآمد وارد فاز افزایشی خواهد شد. در چنین شرایطی، ایجاد تشکلهای کارگری با سازوکار دموکراتیک باید بیش از هر زمان دیگری در دستور کار فعالان کارگری قرار گیرد. اتخاذ استراتژی و استفاده از تاکتیکهایی برای بسیج و سازمانیافتگی حداکثری کارگران و گروههای صنفی میتواند نوعی از کنشگری هوشمندانه را رقم بزند تا از بیشتر شدن هزینه سرکوب برای کارگران جلوگیری کند.