فرقی نمیکند معلم باشید، کارگر معدن یا کارخانه، یا حتی عضوی از کادر پرستاری؛ وقتی اعتراض صنفی شکل میگیرد، همه دنبال بهترین نتیجهاند.
اما از چه طریقی باید متوجه بشویم که جریان مطالبهگریِ ما نتیجه میدهد و میتوانیم به خواستههامان دست پیدا کنیم؟
ما در اینجا چندتا پرسش مطرح میکنیم که پاسخ دادن به اونها میتواند به شما به عنوان یک کنشگر صنفی در انتخاب مسیرِ درست کمک کندتا اشتباهات جنبشهای ناموفق رو تکرار نکنید.
سوال اول؛ آیا همکاران و گروه معترضین شرکتکننده در اعتراضات صنفی، همچنان مثل روزهای اول با شور و اشتیاق در تجمعات اعتراضی شرکت میکنند یا از شور و شوق اولیه کم شده و فکر میکنند اعتراضات شکست خورده است؟
پاسخ: اگر مشارکتکنندگان در جریان اعتراضی دیگر شور و شوق اولیه رو ندارند و احساس شکست میکنند، شما در مرحله پایان برخاستنِ جنبش هستید و هنوز چند گامِ دیگر تا به ثمر رسیدن و تثبیت دستاوردها فاصله دارید. باید توجه کنید که جنبش تنها متشکل از نقاط پرشور اعتراض محلی نیست، پس گروه خودتان را پس از خیزش، برای مراحل بعدی جنبش آماده کنید.
خبرِ خوب اینکه در مرحله برخاستن، جامعه کمکم به صدای احقاق حقوق جمعی شما حساس شده است.
سوال دوم؛ آیا گروه شما بین تلاشهای محلی، ملی و بینالمللی ارتباط برقرار میکند؟
پاسخ: تجربه نشان داده که فعالان صنفی، گاهی آنقدر در مسیر پیگیری مطالبات و کاغذبازیها و مقررات دست و پاگیر غرق میشوند که ارتباط خودشان را با سایر جنبشها و گروهها از دست میدهند و درک کافی از تغییر فضای فعالیت خودشان ندارند. در چنین مواقعی باید حواسمان باشد، در حین احترام به قانون و قانونمداری، تلاش کنیم که از مسیر پیگیری خواستههای جمعی(مثل بهبود سطح معیشت یا دسترسی به خدمات درمانی برای سایر گروههای اجتماعی) غافل نشویم.
سوال سوم؛ آیا گروه یا انجمن صنفی شما، روی قدرت مردم برای تغییر هم حساب کرده، یا فقط قدرت را در هرم قدرت نهادهای رسمی جستجو میکند؟
پاسخ: تقریبا در همه جنبشهای مدنی و صنفی روی قدرت مردم برای تغییر شرایط حساب میکنند. جنبش نباید تنها روی مجاری رسمی (مثل مجلس و…) متمرکز باشد و صرفا تلاش کند تا ذهن صاحبان قدرت رو تغییر بدهد؛ بلکه هشدار، آموزش و سازماندهی مسالمت آمیز جمعیت ناراضی هم به اندازه مجراهای رسمی اهمیت دارد.
یادمان نرود که قدرت مردم یکی از عوامل اصلی مشروعیت جنبش هاست و جنبشی موفق است که بتواند از هر دو نوع قدرت، بویژه از قدرت مردمی به موقع استفاده کند.
سوال چهارم: جنبش شما با چه نمادی شناخته میشود؟ آیا جنبش شما به اخلاقگرایی و پایبندی به اصول انسانی مشهور است؟
پاسخ: جالب است که بدانیم، منبع قدرت جنبش های مدنی در دو ویژگی انسانی نهفتهست: قوه تشخیص خوب از بد..
نمادهای جنبش شما باید نشون بده که در شرایط فعلی اخلاقیات و ارزش های انسانی توسط قدرتمندان نقض شده است. یادمان باشد که فقط افشاگری کافی نیست و باید بتوانیم این موارد رو به کانون اصلی بحثها بین مردم تبدیل کنیم.
سوال پنجم؛ آیا گروه شما مهارتهای فردی رو شناسایی میکند و دستاوردهای کوچک رو به رسمیت میشناسد یا نه؟
پاسخ: دستاوردهای بزرگ و کوچک زیادی در مسیر جنبش به دست می آید. فقط کافی است مهارتهای افراد گروه را شناسایی کنیم و بدانیم چطور از خرده-دستاوردهایی که به واسطه کار جمعی به دست می آید، برای تداوم پیگیریهای صنفی استفاده کنیم. حواسمان باشد بخشی از موفقیت جنبش، زمانی اتفاق میافتدکه بتوانیم دغدغه خودمان را به دغدغه اجتماع تبدیل کنیم.
سوال ششم؛ آیا گروه شما و همکارانتان برنامه عمل جنبش رو تدوین کردهاند؟
پاسخ: بسیاری از فعالان صنفی تحلیل و پیشبینی دقیقی از شرایط ندارند، و نیروهای موافق و مخالف رو آنالیز نمیکنند. اما خوب است که بدانیم، جنبشهایی که دستاوردهای ماندگاری داشتن، فهرست مطالبات و خواستههای جمعی شان را بر اساس یک برنامه عمل پیگیری میکنند و میدانند که هر کدام از این خواستهها در کدام مرحله در حال پیگیری شدن است، چرا که مطالبات جمعی همزمان به ثمر نمیرسند.