داوطلب وب‌سایت داوطلب
داوطلب: پس از حدود ۱۰ روز اعتراض و اعتصاب پرستاران در بیمارستان‌های دولتی شهرهای کرج، شیراز، اراک، زنجان، فسا، جهرم، یاسوج، قزوین، اهواز، مشهد و بوشهر، این اعتراضات در حال گسترش به سایر شهرها و استان‌های کشور است. پرستاران که به اضافه‌کاری‌های اجباری، دستمزدهای پایین، تاخیر در پرداخت معوقات و عدم اجرای کامل قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری معترضند در طول یک هفته گذشته در بیمارستان‌های برخی شهرها همچون شیراز و مشهد دست از کار کشیده‌اند تا به مطالبتشان پاسخ داده شود. برگزاری تجمعات اعتراضی در مقابل دانشگاه‌های علوم پزشکی، مراکز درمانی و استانداری‌ها(از جمله در اهواز) از دیگر اقدامات معترضان برای بیان مطالباتشان است. با این حال تاکنون غیر از وعده‌هایی برای بهبود شرایط کار و پرداخت مطالبات از سوی برخی مراکز درمانی، اقدام مثبتی برای حل مشکلات بنیادین جامعه پرستاری صورت نگرفته است.
در تازه‌ترین واکنش‌ها به اعتراضات پرستاران اما به نظر می‌رسد موضوع در سطح کلان با دو رویکرد در حال پیگیری است. نخست در سطح نظام پرستاری و دیگری در سطح دستگاههای نظارتی و حاکمیتی چون شورایعالی امنیت ملی.
روز یکشنبه ۲۸ مرداد ماه، رییس کل سازمان نظام پرستاری، در نامه‌ای به رییس دولت چهاردهم از او خواست دستور دهد تا جلساتی ویژه تحت نظر معاون محترم اول یا اجرایی رئیس جمهور مجدداً تشکیل شود تا آنچه به گفته او «اختلال در روند خدمت رسانی به جامعه» است، متوقف شود.
احمد نجاتیان رئیس سازمان نظام پرستاری در این نامه با بیان اینکه :«این روزها جامعه پرستاری کشور با مشکلات متعددی مواجه هستند که به شدت آنها را نگران و مشوش نموده و مانع خدمت رسانی بهینه به مردم شده است»به تشریح مهمترین مشکلات پرستاران شامل تأخیر در پرداخت کارانه و اضافه کار، مشکل کمبود نیرو و مسئله افزایش مهاجرت پرستاران پرداخت و از رئیس دولت خواست با رسیدگی فوری به این مسئله از افزایش موج نارضایتی پرستاران جلوگیری کند.» او در این نامه اضافه کرده :«متأسفانه این روزها ابعاد نارضایتی به حدی رسیده است که در برخی بیمارستان‌های شهرها از جمله در البرز و شیراز با ترک کار و عدم حضور در شیفت‌های کاری توسط پرستاران مواجه شده اند.»
با وجود نامه‌نگاری نظام پرستاری اما فعالان پرستاری روند پیگیری تنها سازمان حرفه‌ای این حوزه را مثبت ارزیابی نمی‌کنند. محمد شریفی مقدم چندی پیش در گفتگویی ضمن انتقاد از روند پیگیری مطالبات پرستاران از سوی نظام پرستاری گفته بود که «متاسفانه در نتیجه ناکارآمدی تشکل‌ها و نهادهای صنفی در پیگیری مطالبات، پرستاران خود وارد میدان شده‌اند و در حال حاضر هیچ تشکل و نهاد صنفی سازماندهی این اعتراضات را در اختیار ندارد.»
اعتراضات خودجوش و غیرسازمان‌یافته پرستاران در بیش از ۱۰ شهر کشور اما نه تنها منجر به صدور هشدار قرمز برای فعالان پرستاری از سوی دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی و اعمال محدودیت‌هایی برای انتشار اخبار از سوی گروههای مجازی پرستاری شده، که پای شورایعالی امنیت ملی را نیز به موضوع مطالبات پرستاران باز کرده است.
روابط عمومی سازمان نظام پرستاری روز گذشته اعلام کرد که در جلسه‌ای که عصر روز شنبه ۲۷ مرداد ماه در دبیرخانه شورای امنیت کشور با حضور نمایندگان وزارت بهداشت، دانشگاه‌های علوم پزشکی ایران و شیراز، سازمان امور اداری و استخدامی، سازمان برنامه و بودجه، رئیس کل سازمان نظام پرستاری و نهادهای مرتبط، با حضور دبیر شورای امنیت کشور تشکیل شده تا موضوع مطالبات پرستاران کشور مورد بررسی قرار گیرد . گفته می‌شود، در این جلسه مقرر شده وزارت بهداشت طی سه روز آینده جمع‌بندی مشکلات جامعه پرستاری را به همراه راه‌حل های آن به دبیرخانه شورای امنیت کشور ارائه دهد و سازمان امور اداری و استخدامی و سازمان برنامه و بودجه نیز راهکارهای قطعی حل مشکلات پرستاران را ارائه دهند، تا طی یک فرآیند سه ماهه برای حل این مشکلات اقدامات لازم انجام شود.
نکته‌ای که از چشم دبیرکل خانه پرستار یکی از تشکل‌های غیردولتی پرستاران ایران پنهان نمانده. محمد شریفی‌مقدم در گفتگو با خبرآنلاین در خصوص جلسه اخیر شورایعالی امنیت ملی در خصوص اعتراضات پرستاران گفته: «ما می‌گوییم وزارت بهداشت خودش بخشی از مشکل است. خودش مسبب مشکلات است. پرستاران معترض که وسط میدان هستند از تشکل‌های پرستاری عبور کرده‌اند و حرف ما یا نظام پرستاری یا معاونت پرستاری وزارت بهداشت را گوش نمی‌کنند. گروهی که خودشان بخشی از مشکل هستند، نمی‌توانند مطالبات پرستاران را در شورای عالی امنیت ملی نمایندگی کنند. ضمن تشکر از شورای عالی امنیت ملی، خواهشمندیم مشکلات پرستاری را از بدنه پرستاران بپرسند نه از کسانی که خودشان بخشی از مشکل پرستاران هستند.»
نکته‌ای که دبیرکل خانه پرستار به آن اشاره کرده از لحاظ روند پاسخگویی به مطالبات پرستاران قابل بررسی است. نخست نگرش امنیتی به موضوع اعتصاب و اعتراضات دنباله‌دار پرستاران و دیگری اختلال در ارائه خدمات به بیماران در مراکز درمانی و بیمارستان‌ها.
مروری بر روند مواجهه با اعتراضات صنفی و کارگری در ایران نشان می‌دهد که دستگاههای نظارتی و امنیتی در ایران نه فقط در شیوه مواجهه با اعتراضات دنباله‌دار پرستاران که در خصوص هر نوع اعتراض صنفی و کارگری که قابلیت بسیج گروه‌هایی با موقعیت و اهداف مشترک را داشته باشد و منجر به اختلال عملکرد بخشی از فرآیند تولید یا خدمات در سطحی گسترده شود، نگرش تهدیدآمیز داشته و واکنش امنیتی نشان می‌دهد. سیستم‌های سرکوبگر از این رویکرد برای غلبه و به حاشیه راندن، اعتراضات غیرسازمان‌یافته و غیرمتشکل استفاده می‌کنند و خبر بد اینکه اغلب در این زمینه موفق هستند.
نکته دیگری که پای دستگاههای امنیتی و اطلاعاتی و نهادی چون شورایعالی امنیت ملی را به اعتراضات پرستاران باز می‌کند، مسئله اختلال در روند ارائه خدمات درمانی است. گرچه تاکنون خبرهای زیادی مبنی بر اختلال در عملکرد بیمارستان‌های درگیر اعتصاب پرستاران به دلیل حضور نیروی کار جایگزین گزارش نشده اما دستگاههای نظارتی سعی دارند تا با تاکید بر کلیدواژه «اخلال در ارائه خدمات در پی اعتصاب پرستاران»، اعتصابات و اعتراضات پرستاران را بدون حصول نتیجه متوقف کنند.
«داوطلب» در این گزارش «آنچه از اعتصابات پرستاران می‌دانیم: چگونه می‌توان با مراقبت از بیماران، اعتصاب را ادامه داد !» توضیح داده است که چگونه می‌توان با الویت دادن به حفظ جان بیماران، اعتراضات و اعتصابات پرستاران را به نتیجه رساند.
