به گزارش داوطلب؛ صبح امروز دوشنبه اول اسفندماه ۱۴۰۱، ماموران امنیتی مانع از برگزاری تجمع صنفی کارگران پالایشگاههای گاز پارس جنوبی شدند. کانون انجمنهای صنفی کارگران پارس جنوبی که نمایندگی ۱۴ هزار کارگر شاغل در این منطقه را بر عهده دارد در پی به بیپاسخ ماندن مکاتبات و فرآیندهای پیگیری مطالبات صنفی، در روزهای گذشته با انتشار اطلاعیههای متعددی از کارگران خواسته بود راس ساعت ۷ صبح امروز در مقابل ستاد مجتمع گاز پارس جنوبی در عسلویه تجمع صنفی برپا کنند. با وجود اینکه در اطلاعیههای منتشر شده از سوی این انجمن بر غیرسیاسی و مسالمتآمیز بودن تجمعات و جلوگیری از هرگونه بهرهبرداری سیاسی از آن تاکید شده بود، اما نیروهای امنیتی و انتظامی صبح امروز با مستقر شدن در محل، مانع از تجمع این کارگران شدند. در همین حال منابع کارگری خبر دادهاند که شب گذشته در پی اصرار انجمن صنفی برای برگزاری تجمع اول اسفند، یکی از اعضای هیات مدیره کانون صنفی پالایشگاههای پارس جنوبی نیز توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده و و برای تعدادی دیگر نیز احضاریه صادر شده است.
آخرین تلاشها برای احیای فعالیت تشکیلاتی در چارچوب قانون
۱۴ هزار کارگر مناطق پالایشگاهی ۱۲ گانه پارس جنوبی سالهاست با مشکلات متعددی مواجه هستند و گزارشهای مستند بسیاری به وضعیت نامناسب شغلی این کارگران در یکی از مهمترین مناطق اقتصادی کشور پرداختهاند. از اجرای ناقص مقررات قانونی در خصوص ارتقاء وضعیت شغلی آنان تا ساعات طولانی کار و اقامت در استراحتگاههای غیراستاندارد و نامناسب. به این موارد فقدان امکانی برای سازماندهی و پیگیری مطالبات صنفی کارگران را نیز میتوان افزود.
چنانکه بارها اشاره شده، رویکرد امنیتی به تشکلیابی و مطالبهگری کارگران در ایران بویژه در بخشهای استراتژیک اقتصادی همچون مناطق نفت، گاز و پتروشیمی با شدت بیشتری دنبال میشود. با وجود این پس از سالها برگزاری تجمعات پراکنده در پی انباشتگی مطالبات کارگران این مناطق، سرانجام گروهی از نیروهای متخصص پالایشگاههای ۱۲ گانه مجتمع گاز پارس جنوبی توانستند با مشارکت کارگران و در یک فرآیند انتخاباتی انجمن صنفی کارگران پالایشگاههای پارس جنوبی را در شهریور ۱۴۰۰ تشکیل دهند.
انجمن های صنفی از جمله تشکلهای سهگانه کارگری تصریح شده در قانون کار ایران هستند که پیوستن کارگران به آنها بلامانع است. با وجود مداخله مستقیم دولت در سازوکار تاسیس و فعالیت این انجمنها اما جمهوری اسلامی در دهههای اخیر تلاش کرد تا با معرفی انجمن در پوشش سندیکا، نوعی اعتبار بینالمللی نیز برای انجمنهای صنفی دست و پا کند. با این حال محدودیتهای حاکم بر فعالیت تشکلهای کارگری رسمی و غیررسمی در ایران منجر به آن شده که انجمنهای صنفی هم نتوانند وظایف و ماموریتهای خود را ولو در چارچوب قانون انجام دهند. چنانکه به اذعان اعضای هیات مدیره انجمن صنفی کارگران پالایشگاههای پارس جنوبی با وجود اخذ مجوز قانونی برای ادامه فعالیت، در طول یک سال گذشته به شکلهای مختلفی از فعالیت این انجمن ممانعت به عمل آمده است.
در اطلاعیه شماره دو این انجمن صنفی که در روزهای اخیر و به دنبال فراخوان برگزاری تجمع صنفی اول اسفند صادر شد، با اشاره به تلاش انجمن برای کاهش فشارها و هجمههای وارد شده و استمرار پیگیری مطالبات، از قول اعضای آن آمده است: « منتخبین شما (کارگران) برخود لازم دانستند تا مانع از موج سواری برخی جریانهای سیاسی از مطالبات به حق کارگران شوند. همچنین لازم به ذکر است در شرایط فعلی واکنش های برخی مدیران طرفدار نظام سرمایهداری برای منحرف کردن کارگران و انجمنهای صنفی کارگری به سمت مسائل سیاسی و امنیتی شدن منطقه و متعاقباً غیرصنفی جلوه دادن خواسته های کارگران به وضوح قابل مشاهده است. پس عزم خود را جزم کردیم تا به دور از حرکات نمایشی و با وجود فشارها و هجمه های سنگین، آسیب های وارده به جامعه کارگری را به حداقل برسانیم و شرایط را برای دستیابی به اهداف قانونی و صنفی هموار سازیم.»
کانون انجمنهای صنفی پالایشگاههای گاز استان بوشهر در همین اطلاعیه تاکید کرده که «با وجود نامهنگاری و انجام مکاتبات سه مرحلهای با استاندار و ریاست شورای تأمین استان بوشهر و اطلاعرسانی به این ارگانها جهت برپایی تجمع مسالمتآمیز صنفی و غیرسیاسی در تاریخهای ۱۲ و ۲۲ دی ماه وهمچنین ۱۱ بهمن ماه ۱۴۰۱ پاسخی از سوی نهادهای ذیربط دریافت نکرده است.» با وجود این، انجمن تصمیم گرفت که در پی درخواست بخش قابل توجهی از جامعه کارگری خود و به منظور انتقال پیام کارگران پالایشگاه های گاز پارس جنوبی به دولت و در رأس آن مدیران عالی وزارت نفت، تجمع صنفی مسالمتآمیز خود را در روز اول اسفندماه برگزار کند.
در اطلاعیه شماره (۳) این کانون نیز با اشاره به عدم تحقق مطالبات با وجود پیگیریهای متعدد به لیستی از این مطالبات اشاره شده است. از جمله:
۱_اجرای صحیح و کامل طرح طبقه بندی مشاغل
*تشکیل کمیته دائمی طبقهبندی مشاغل
*اجرای رتبه بندی سنواتی در طرح
*تفکیک پست از شغل
*اجرای گروههای شغلی بیستگانه
*محاسبه فوقالعاده ها به تبع شغل
*انجام کاربینی و ارزشیابی شغل در محل کار به طور کامل و جامع
۲_ساماندهی وضعیت نامناسب رانندگان خودروهای استیجاری و اجرای طرح جبران خدمات برای آنان
۳_تردد ۲ به ۲ کارگران بخصوص کارگران واحدهای اداری و پشتیبانی
۴_ساماندهی وضعیت خدمات رفاهی بخصوص کمپ ها و خوابگاه ها
در فراخوانهای روزهای اخیر انجمن صنفی کارگران پالایشگاههای پارس جنوبی که در گروههای تشکیل شده در رسانههای اجتماعی منتشر شده به جزییاتی اشاره شده بود که از لحاظ حرفهای حائز اهمیت است. ذکر مکان، زمان و تاریخ برگزاری این تجمع، تشریح جزییات مطالبات صنفی و تاکید بر نامشروع بودن هرگونه بهرهبرداری سیاسی از تجمعات صنفی، اختیاری بودن حضور یا عدم حضور در تجمع و احترام به نظرات یکدیگر و درخواست از پرسنل نوبتکار برای عدم توقف فعالیت پالایشگاههای در شیفت روز، از جمله این موارد است. از این نظر میتوان گفت که انجمن صنفی پالایشگاههای پارس جنوبی با درک برخی ملاحظات و ظرفیتهای صنفی، به لحاظ حرفهای کلیه اقدامات ترتیبی را برای برگزاری یک تجمع قانونی رعایت کرده است. با این حال و با وجود تاکید این انجمن بر برگزاری تجمعی قانونی، این اقدام نیز با عدم صدور مجوز برگزاری تجمع و ممانعت نیروهای امنیتی به نتیجه نرسید تا مهر تایید دیگری بر اهمیت استقلال تشکلهای کارگری از دولت و به طور کلی حاکمیت زده شود.
مروری بر روند فعالیت انجمن صنفی کارگران پالایشگاههای پارس جنوبی در طول یکسال گذشته از یکسو نشان دهنده تلاش اعضای این انجمن برای اعتباربخشی به فعالیت نهادی است که با وجود سازوکار مداخلهپذیر و غیرمستقل پیشبینی شده برای تاسیس و فعالیتش، میخواهد اثرگذار باشد. بر این مبنا شاید بتوان اقدام این انجمن برای برگزاری تجمع صنفی سازماندهی شده _با وجود فضای ملتهب کشور در چند ماهه اخیر و بالا رفتن حساسیتهای امنیتی نسبت به برگزاری هرگونه تجمعی_ را آخرین امیدها برای احیای فعالیت مستقل صنفی در چارچوب تشکلهای قانونی ارزیابی کرد.