داوطلب وب‌سایت داوطلب
به گزارش داوطلب؛ برای چندمین ماه پیاپی، با فراخوان شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان، صبح امروز دوشنبه ۱۱ بهمن ماه، تجمع سراسری معلمان شاغل و بازنشسته در برخی از شهرهای کشور برگزار شد. تجمع‌کنندگان که نسبت به عدم اجرای کامل رتبه‌بندی و عدم همسان‌سازی مستمری بازنشستگان فرهنگی معترض هستند در روزهای شنبه و یکشنبه نهم و دهم بهمن ماه، کلاسهای درس حضوری و مجازی را تعطیل کردند.
تجمع صبح امروز که ششمین تجمع سراسری معلمان در پنج ماه اخیر است؛ در تهران در مقابل سازمان برنامه و بودجه و در شهرستانها در مقابل ادارات آموزش و پرورش برگزار شد. شهرهایی از استانهای تهران، یزد، آذربایجان شرقی، فارس، گیلان، لرستان، کردستان، اصفهان، خوزستان، اراک، مازندران، زنجان، خراسان شمالی، البرز، کرمانشاه، همدان، ایلام، یاسوج، آذربایجان غربی میزبان تجمعات معلمان بودند.
پراکندگی و گستردگی تجمعات
هرچند هنوز گزارش اولیه تعداد شهرهای شرکت‌کننده در تجمعات صنفی امروز توسط شورای هماهنگی منتشر نشده اما به نظر می‌رسد؛ ترکیب شهرهای شرکت‌کننده و سطح مشارکت در تجمعات تغییر محسوسی نداشته است. در برخی از استانها چون فارس، اصفهان، کرمانشاه و کردستان همچنان تجمعات پرشورتر از سایر نقاط برگزار می‌شود و در تهران و البرز نیز همچنان جمعیت شرکت‌کننده در تجمعات کمتر از حد انتظار است. در عین حال لازم به ذکر است که گستردگی تجمعات و سطح مشارکت در شهرهایی چون اراک، تبریز و زنجان در تجمعات امروز بیش از دفعات پیشین گزارش شده است. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان، فشارهای امنیتی در برخی از شهرها همچون تهران و شیراز را از جمله موانع شکل‌گیری تجمعات گسترده صنفی عنوان کرده است.
شعارها و مطالبات
معلمان شرکت‌کننده در تجمعات امروز، به سیاق تجمعات پیشین با در دست داشتن پلاکاردها و سردادن شعارهایی مطالبات خود را مطرح کردند. این شعارها سه گروه را هدف قرار می‌داد:
− دولت و مجلس: دولت خیانت می‌کند، مجلس حمایت می‌کند»،«اجرای رتبه‌بندی حق مسلم ماست»، «مجلس انقلابی، وعده‌های قلابی»،
− مجموعه حاکمیت: «فریاد،فریاد، از اینهمه بیداد»،«معلم زندانی، آزاد باید گردد»،«با اهل قلم هرکه درافتاد؛ ورافتاد»
− معلمان و ذینفعان آموزش وپرورش: «معلم داد بزن، حقتو فریاد بزن»
علاوه بر سردادن شعارهای متفاوت که نشان از انباشت مطالبات بی‌شمار صنفی و مدنی دارد؛ در برخی از شهرها از جمله یزد، معلمان سفره خالی را به نشانه بحران معیشت روی زمین پهن کردند و گرد آن نشستند.
قطعنامه پایانی تجمع ۱۱ بهمن
در قطعنامه پایانی تجمع امروز معلمان که توسط فعالان صنفی در شهرهای مختلف خوانده شده؛ مجموعه مطالبات معلمان برای چندمین بار در ماههای اخیر مطرح شد. در این قطعنامه آمده است: ماه‌هاست که فرهنگیان به شیوه های مختلف اعتراض خود را نسبت به وضع موجود اعلام کرده‌اند؛ اما گویی در حاکمیت گوش شنوایی وجود ندارد. دولت بودجه انقباضی و ضدمردمی و ضدمعلمی را به مجلس ارسال کرده و مجلس عملا در راستای منافع دولت عمل می‌کند و متاسفانه قوه‌قضاییه به جای همراهی با مطالبات حق طلبانه و قانونی معلمان ، هر صدای منتقد و مخالف را سرکوب می‌کند.
در ادامه این قطعنامه با اشاره به افزایش فشارهای امنیتی بر فعالان صنفی، آمده است: «اجرای حکم زندان محمدتقی فلاحی و حسین رمضانپور طی روزهای گذشته و بازداشت شعبان محمدی عضو هیات مدیره انجمن صنفی معلمان مریوان در روز گذشته و پرونده‌سازی و احضار ده‌ها فعال صنفی از تهران تا مریوان نشان از آن دارد که جواب حاکمیت به مطالبات ، مشت آهنین است. شورای هماهنگی تشکل‌های صنفی فرهنگیان ایران ضمن اعتراض به ادامه دربند بودن معلمان و خط سرکوب فعالان صنفی اعلام می‌کند که مرعوب این سرکوب‌ها نخواهد شد و بر عهد خود با معلمان وفادار است و فعالان صنفی برای تحقق عدالت و آزادی حاضر به پرداخت هزینه هستند تا به جامعه و دانش‌آموزان خود درس حق‌طلبی بدهند.»
شورای هماهنگی در بخش دیگری از این قطعنامه به مجموعه حاکمیت هشدار داده که اگر مطالباتی چون همسان‌سازی بازنشستگان بر اساس قانون مدیریت خدمات کشوری، اجرای کامل رتبه‌بندی و تخصیص بودجه برای آن، توقف خصوصی‌سازی و پولی‌سازی آموزش بر اساس اصل ۳۰ قانون اساسی، توجه به مطالبات حقوقی نیروهای خدماتی مدارس، توقف غارت صندوق ذخیره فرهنگیان، تامین امنیت شغلی نیروهای خرید خدماتی و قراردادی و بازداشت فعالان و پرونده‌سازی علیه معلمان معترض متوقف نشود؛ در روزهای ۲۳ تا ۲۷ به تحصن خود در مدارس ادامه داده و در روز پنجشنبه مورخ ۲۸ بهمن ماه تجمع سراسری برگزار خواهند کرد. در عین حال از معلمانی که کماکان به تجمعات صنفی نپیوسته‌اند خواسته تا «بر شک و ترس خود غلبه کنند که تنها راه پیروزی، همبستگی و اتحاد همگانی است.»
نقاط قوت و ضعف تجمع امروز
تجمع ۱۱ بهمن به مانند سایر تجمعات برگزار شده در ماههای اخیر، دارای نقاط ضعف و قوتی بود که از سوی فعالان صنفی شایسته توجه است.
چنانکه ذکر شد، تجمع امروز ( بر اساس قطعنامه‌های صادر شده از سوی شورای هماهنگی از مهر ۱۴۰۰ تاکنون) ششمین تجمع سراسری معلمان در پنج ماه گذشته بوده است. هماهنگی برگزاری تجمعات صنفی سراسری بدون در نظر گرفتن کمیت ، کیفیت و سطح مشارکت، امتیاز ارزشمندی است که شورای هماهنگی به دست آورده است. کسب این امتیاز ارزشمند در شرایطی که بسیاری از مشاغل و گروههای صنفی، با چالشهای درونی و بیرونی بسیاری برای سازماندهی حتی یک تجمع صنفی در شهرهای بزرگ مواجه هستند؛ تنها به کمک تمرین فعالیت تشکیلاتی در طول سالهای متمادی و تمرکز بر قدرتیابی تشکل‌های صنفی مستقل که به صورت زنجیره‌ای به هم پیوسته عمل می‌کنند، ممکن شده است. با این حال کارویژه امروز شورای هماهنگی، حفظ این دستاورد بزرگ، شناسایی نقاط قوت و ضعف آن و در نهایت ثبت تجربه زیسته فعالیت تشکیلاتی معلمان است.
با وجود این نقطه قوت؛ تجربه ماههای اخیر نشان می‌دهد که حرکت‌های اعتراضی معلمان همچنان با چالشهایی چون؛
− سطح مشارکت و افزایش برخوردهای امنیتی: همچنان تعداد معلمان شرکت‌کننده در تجمعات صنفی در قیاس با جامعه آماری شهر و منطقه موردنظر، مطلوب نیست و درصد زیادی از معلمان معترض را معلمان خاموش تشکیل می‌دهند. همین مساله باعث شده، شدت برخوردهای امنیتی با معترضین در روزهای برگزاری تجمعات، قبل و بعد از آن بیشتر شود. در عین حال، تعدد فراخوان‌های برگزاری تجمعات از سوی شورای هماهنگی منجر به فرسودگی و خستگی آندسته از معلمانی شده/خواهد شد که در تجمعات شرکت کرده‌اند. نباید از یاد برد که بخشی از معترضین را معلمانی تشکیل می‌دهند که همچنان از نماد سفره خالی برای نشان دادن سطح مطالبه خود که گسترده شدن بحران معیشتی است، استفاده می‌کنند. این جمعیت معترض در صورتیکه نتوانند پس از برگزاری تجمعات متوالی به دستاوردهایی هرچند اندک دست یابند، از ادامه حرکت تشکیلاتی سرخورده خواهند شد. در چنین شرایطی یکی از مهمترین کارویژه‌های شورای هماهنگی، مذاکره با سیاستگذاران برای تحقق مطالبات بر مبنای الویت و گزارشدهی مستمر از روند مطالبه‌گری است. تا بدین شکل شرایط بالارفتن سطح مشارکت را که پشتوانه اثرگذاری فعالیت تشکیلاتی است، فراهم کند.
− عدم تمرکز بر مطالبات مشخص: تقریبا در هر یک از تجمعات صنفی برگزار شده در ماههای اخیر، یک یا چند مطالبه به دو مطالبه اولیه و محوری(اجرای رتبه‌بندی و همسان‌سازی بازنشستگان) اضافه شده است. تعدد خواست‌ها و مطالبات مطرح شده، ضمن اینکه نشان از انباشت مطالبات صنفی و مدنی دارد؛ به طور غیرمستقیم عدم تمرکز و سردرگمی فعالان صنفی را تداعی می‌کند. همین مسئله در جریان اعتراضات و در شعارهایی که معترضین سرمی‌دهند نیز، دیده می‌شود. سردادن شعارهای مختلف در گام اول یک کنش صنفی، لزوما به معنای نگاه همه جانبه آن نیست. در اغلب موارد (نمونه‌های مشابه فعالیت‌های صنفی و مدنی) متمرکز شدن بر روی مطالبات مشخص، ضمن این که اعتماد بدنه را نسبت به نتیجه‌گرا بودن اعتراضات بالاتر می‌برد، بر اصالت جنبش و عمل‌گرا بودن آن نیز می‌افزاید.
− مشخص نبودن تاثیر کنش‌های صنفی بر کیفیت آموزش: برگزاری تجمعات و تحصن‌های صنفی متوالی در صورتیکه نتواند بر نظام‌های تصمیم‌گیری و جامعه ذینفعان اثر بگذارد، فرسایشی و خسته‌کننده خواهد بود. تعطیلی کلاسهای آموزشی در صورتیکه جامعه ذینفعان شامل معلمان خاموش، دانش آموزان و والدین آنها را متوجه لزوم توجه به مشکلات صنفی معلمان و ایرادات نظام آموزشی نکند، ممکن است به صورت حرکتی نمادین تعبیر شود. استفاده از مکانیسم‌های اثرگذاری بر گروههای مختلف اجتماعی و تاکید بر لزوم افزایش کیفیت نظام آموزشی از طریق رسیدگی به حقوق صنفی ذینفعان آن، امروز بیش از هر زمان دیگری به فعالان صنفی معلمان کمک خواهد کرد که تصویر قابل اعتناتری از حرکت‌های صنفی خود در اذهان عمومی برجای بگذارند.
− عدم استفاده از تاکتیک‌های جایگزین: جنبش مستقل صنفی معلمان که در سالهای اخیر، پرچمدار سازماندهی اعتراضات صنفی شده؛ همچنان تجمع و تحصن را دو راهکار محوری برای پیگیری مطالبات و فشار آوردن به سیاستگذاران برای پاسخگویی می‌داند. این در حالیست که با اندکی تامل و تمرکز بر قدرتیابی تشکیلاتی، شناسایی ظرفیت‌ها و توانمندی‌ها، ارزیابی نقاط ضعف و قوت کار جمعی و استفاده از روش‌های اقناعی برای همراه کردن طیف گسترده‌تری از معلمان؛ می‌توان از روش‌های جایگزین در کنار دو روش دیگر استفاده کرد و سرعت نتیجه‌گیری را افزایش داد. حال که شورای هماهنگی به عنوان نهادی تشکیل شده از کانون‌ها و انجمن‌های صنفی، خود را آماده مذاکره با دولت و نهادهای تصمیم‌گیر در خصوص پیگیری مطالبات صنفی معلمان اعلام کرده؛ ضرورت تدوین نقشه راه و در کنار هم قراردادن استراتژی‌های مختلف برای پیشبرد روند مطالبه‌گری، بیش از پیش احساس می‌شود.
