📣ظرفیت‌ها و دغدغه‌های نسل جدید کنشگران صنفی و کارگری:
مشارکت‌گریزی و بدبینی به ساختارهای سنتی

گزارش تحلیلی داوطلب

بهروز، ۲۸ ساله، مهندس و کارگر یکی از شرکت‌های پیمانکاری غرب کشور است. او از همان بدو ورودش به شرکت، با شرایط ناعادلانه‌ی قراردادهای موقت و نابرابری در پرداخت‌ها مواجه شد. برخلاف بسیاری از همکاران قدیمی که به سکوت عادت کرده بودند، بهروز تصمیم گرفت کاری کند.

او به شورای کارگری شرکت مراجعه کرد؛ ساختاری که به ظاهر برای دفاع از حقوق کارگران شکل گرفته بود. اما چیزی که دید، او را سرخورده کرد: جلساتی که بدون اطلاع عمومی برگزار می‌شد، نمایندگانی که انتخاب‌شان شفاف نبود، و تصمیماتی که بیشتر به نفع مدیریت بود تا بدنه‌ی کارگری.

بهروز نماینده‌ی یک نسل است؛ نسلی که به ساختارهای رسمی و سنتی کنشگری صنفی بی‌اعتماد شده و مشارکت در آن‌ها را بی‌فایده می‌داند. در عوض، به دنبال اشکال جدیدتری از کنشگری است: رسانه‌های اجتماعی، شبکه‌های غیررسمی و جنبش‌های افقی. اما در عین حال، این نسل با چالش‌های جدی نیز روبه‌روست: فقدان نهادهای حمایت‌گر، فشارهای امنیتی و پراکندگی و نبود انسجام در مطالبات.

نسل جدید در جوامع مختلف، به‌ویژه در ایران، با ویژگی‌ها، چالش‌ها و دغدغه‌های منحصر به فردی روبه‌رو است که بر تمایلات، نیازها و خواسته‌های فراگیر آنها تاثیر می‌گذارد:

▫️مشارکت‌گریزی: از تمایل به انفعال تا جست‌وجوی راه‌های جدید
▫️هویت‌یابی فردی: رقابت با هویت‌های جمعی
▫️بدبینی به ساختارهای سنتی: بحران اعتماد و ضرورت تغییرات ساختاری

در گزارش داوطلب با بررسی موارد بالا تلاش کرده‌ایم پاسخ بدهیم که اگر تشکل‌های سنتی نتوانند این نسل را به رسمیت بشناسند و با تحولات فکری و ابزاری آن‌ها همراه نشوند، کدام احتمالات قوت خواهند گرفت و در اجتماع چه بازتاب‌هایی خواهند داشت.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣بیمارستان کنگاور پس از انتشار تصویر صندلی فرسوده، صندلی‌ها را نو کرد!

تلاش برای تعویض صندلی‌های فرسوده چه فرقی با تلاش برای دریافت مطالبات معوق دارد؟

از کانال خبری پرستاران

پیام یک پرستار کوتاه بود:
«سلام، وقتتون بخیر!
چند وقت پیش یه پیام گذاشتید واسه خرابی صندلی‌های بیمارستان چمران کنگاور. خواستم تشکر کنم ازتون چون تاثیرگذار بود و صندلی‌ها رو عوض کردند.»

برخی دیگر از پرستاران پاسخ داده بودند که چنین تغییری جای شادی ندارد، مقامات یک واحد صنفی باید خودشان وظیفه‌شان را بدانند.

پرستار دیگری به شوخی نوشته بود:
دستتون خوبه، درباره فوق‌العاده‌ خاص هم مطلب بگذارید!

پرستار دیگری نوشت بود:
«همیشه همین‌طوره، تا ملت اعتراض نکنند کوچکترین تغییری ایجاد نمی‌شود [...] »

بیان اعتراض، یک گام است!
بسیاری از ما می‌دانیم که با انتشار مطالب درباره یک سوء مدیریت، قضیه در معرض دید قرار می‌گیرد و از جمله، طرف مقابل نیز آن را از نگاه مطالبه‌گران می‌بیند ولی واکنش وی به نسبت هزینه‌ای که برایش ایجاد می‌کند از بی‌عملی تا «تغییر» متفاوت خواهد بود.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣تجمع لازم است ولی یک گروه مطالبه‌گر صنفی صرفا با تجمع کردن بعید است که به سرعت به خواسته‌های خود برسد
سناریونویسی و تهیه نقشه راه چندان هم دشوار نیست!

بسیاری از مطالبه‌گران می‌دانند که تجمع کردن تنها یکی از اقداماتی است که برای رسیدن به حقوق خود باید انجام بدهیم، به همین ترتیب، ناراضیان غیرمطالبه‌گر نیز بعید می‌دانند که با چند تجمع و صرف هزینه‌ها و گرفتاری‌های احتمالی بتوان به خواسته رسید.

در واقع، هر دوی آن‌ها دست کم در یک قضیه اشتراک نظر دارند: تجمع کافی نیست!

بسیاری از مشکلات پس از یک دهه غفلت افراد و سکوت در برابر سوء مدیریت به وجود آمده‌اند؛ پس احتمالا با یک تجمع یا حتی چند تجمع نمی‌توان انتظار داشت که افرادی که در قدرت، ائتلاف تشکیل داده‌اند ناگهان دست از حمایت از یکدیگر بکشند و به کسانی گوش بسپارند که نفعی برایشان ندارد یا از سوی دیگر، گوش نکردن به این جمع، هزینه‌ای برایشان ندارد.

اگر یک گروه مطالبه‌گر در طول مسیر نتواند به منابع جدید قدرت و ابزارهای بهتر دست بیابد، احتمالا در برابر ائتلاف افراد وصل به قدرت که منابع تصمیم‌گیری را نیز در اختیار دارند تا زمان برطرف کردن مشکل، متوقف خواهد شد.

پس یک جمع مطالبه‌گر برای رسیدن به حقوق خود باید با بسترسازی گسترده، به سامان رساندن چنددستاورد اولیه، افزایش اعضا و پیوند دادن خواسته‌های خود با دیگر گروه‌ها انواع مختلفی از قدرت کسب کند تا در شرایط قدرت قابل مقایسه با طرف مقابل قرار بگیرد و بتواند برخی ابزارهای دیگر را علاوه بر تجمع و یا اعتصاب بیازماید.

در عین حال، مراقبت از افراد و به ویژه سازمان‌دهندگان و نمایندگان گروه، کلید اصلی ادامه یک مسیر مطالبه‌گرانه تا رسیدن به خواسته‌هاست.

اگر یک گروه، با سناریوی فریب و شیوه‌های برخورد با آن آشنایی نداشته باشد، زمان و انرژی زیادی را برای پر کردن گسست و چنددستگی‌های قابل پیش‌بینی در گروه از دست خواهد داد. وقتی یک گروه مطالبه‌گر بداند که معمولا با چند وعده توخالی برای خرید زمان به جای پرداخت مطالبات، احتمال چنددستگی‌ در گروه دور از انتظار نیست، پیش از اتفاق افتادن آن می‌تواند به یک یا چند راه حل در گروه دست پیدا کند.

سناریونویسی و تهیه نقشه راه به همین سادگی می‌توانند از دل تفکر و گفتگو در گروه و با بیرون، به مهم‌ترین ابزارهای مطالبه‌گری یک گروه تبدیل شوند.

راهنمای سازمان‌دهی داوطلب را مرور کنید و برای همکاران و دوستان خود بفرستید

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣حق زنان شاغل هم حق‌الناس است، البته تنها اگر با برنامه‌های کلان هم‌راستا باشد!

درخواست دبیر شورای انقلاب فرهنگی در همایش ازدیاد جمعیت:

▫️عضویت زنان زیر ۴۰ سال در هیات علمی دانشگاه‌ها لغو شود
▫️و قانون پرداخت حق عائله‌مندی به زنان اجرا شود که موانع فرزندآوری برداشته شوند!

دوشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴

ایرنا در گزارشی به نقل عبدالحسین خسروپناه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در همایش گرامی‌داشت روز ملی جمعیت در دانشگاه علوم پزشکی تهران نوشت:

▫️ حق عائله‌مندی به کارمندان زن پرداخت نمی‌شود و صرفاً به مردان اختصاص دارد و این مساله باید اصلاح شود.

وی همچنین با نقد تساوی برخی از حقوق گفت:

▫️گاهی اوقات قوانینی به‌ منظور برقراری تساوی اجرا می‌شوند، با این تصور که عدالت محقق شده، در حالی که در عمل مانع از فرزندآوری می‌شوند‌؛ از جمله امکان جذب هیئت علمی تا ۴۰ سال برای زنان که نیازمند اصلاح هستند.

وی اعلام نکرد که این حق تضییع شده از زنان به نفع یک سیاست کلان چگونه باید جبران شود.

یکی از تغییرات مهم در قوانین حق عائله‌مندی در سال ۱۴۰۳، تصویب قانون پرداخت کمک هزینه به زنان متأهل در شرکت‌های خصوصی است. طبق این قانون، باید مبلغی معادل ۵۰۰,۰۰۰ تومان به کارگران متأهل زن و مرد به صورت ماهانه پرداخت شود و از وظایف کارفرماست.
در ادارات دولتی، کمک هزینه عائله‌مندی شامل پرداخت برای همسر و فرزندان است. این در حالی است که در شرکت‌های خصوصی، پیش از سال ۱۴۰۳ تنها حق اولاد پرداخت می‌شد و حق همسر در نظر گرفته نمی‌شد. با تصویب قانون جدید، این تفاوت تا حد زیادی کاهش یافته است.


بدنه پرستاران - که اصولا حق زنان برای عضویت در هیات علمی دانشگاه‌ها را دنبال نمی‌کنند، در شبکه‌های اجتماعی در واکنش به این گفته‌ها نوشته‌اند که حق پایمال شده عائله‌مندی تنها حدود ۲میلیون تومان است و بهتر است درباره حق فوق‌العاده خاص که چندین برابر این مبلغ است صحبت شود!

کسانی پاسخ داده‌اند که دستور کار این جلسات مشخص بود، قضیه اساسا پیگیری حق کارکنان نبود و کارکنان و نمایندگان آن‌ها نباید منتظر بنشینند که در جلسه سیاست ازدیاد جمعیت شاید درباره حقوق کارکنان صحبت شود!

اگر روزی دیده شود که نمایندگان کارکنان درباره اجرای هر کدام از این دو حق، عضویت زنان در هیات علمی و پرداخت حق عائله‌مندی توانسته‌اند جلساتی با محوریت حقوق کارکنان برگزار کنند، می‌توان آن روز را روز نمادینی برای شروع یک برهه تشکل‌گرایی در نظر گرفت.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣نقشه گستردگی تجمع‌ها و اعتصابات
دوشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۴

روز دوشنبه با دست کم ۱۸ تجمع صنفی و یک اعتصاب (کامیونداران و رانندگان کامیون بندرعباس) به همراه رژه کامیون‌ها روز شاخصی در مطالبه‌گری خیابانی بوده است.

▫️ بازنشستگان مخابرات بیشترین شمار تجمع‌ هماهنگ را با ۱۲ تجمع با گستردگی در شمال و غرب کشور به خود اختصاص دادند.

▫️کرمانشاه دو تجمع هم‌زمان را تجربه کرد.

▫️تجمع اعتراضی فرهنگیان شاغل و بازنشسته در اعتراض به شیوه مدیریت ناشفاف منابع مالی «صندوق ذخیره فرهنگیان» .روبروی اداره‌های کل آموزش پرورش استان‌های کرمانشاه، گرگان، یزد، قزوین و اراک تجمع کردند.

▫️زنان شاغل و بازنشسته در تجمع‌ها و به ویژه در تجمع فرهنگیان نقش فعالی داشتند.

⚠️تجمع فرهنگیان لرستان و زنجان با وجود تصویر و انتشار برخی جزییات تنها از سوی یک منبع رسمی و یا غیررسمی مخابره شده‌اند و داوطلب نمی‌تواند مستقلا وقوع این دو تجمع را تایید یا تکذیب کند.


✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣کنشگران نسل جدید و بدبینی آن‌ها به ساختارهای سنتی؛
تغییر شیوه رهبری و بازبینی در زبان می‌تواند کنشگران پراکنده نسل نو را وارد مطالبات مشترک کند

گزارش تحلیلی داوطلب

بهروز، ۲۸ ساله، مهندس و کارگر یکی از شرکت‌های پیمانکاری غرب کشور، بلافاصله پس از استخدام به شرایط ناعادلانه و قراردادهای موقت و نابرابری و ناشفافی در پردات‌ها اعتراض کرد.

وی نماینده‌ی یک نسل است که مثل نسل قبل سکوت نمی‌کند؛ نسلی که به ساختارهای رسمی و سنتی کنشگری صنفی بی‌اعتماد شده و مشارکت در آن‌ها را بی‌فایده می‌داند. در عوض، به دنبال اشکال جدیدتری از کنشگری است.

هویت فردی او باعث می‌شود که از پیوستن به تشکل‌ها و اتحادیه‌های کارگری با ساختارهای مشخص اجتناب کند، چرا که این ساختارها معمولاً بر اصول و هویت‌های جمعی متمرکز هستند. اعضای تشکل‌ها ممکن است درگیر فرآیندهایی شوند که از دید هم‌نسلان بهروز برخلاف فردگرایی و آزادی‌های شخصی آنهاست.

تشکل‌های باتجربه‌تر چگونه می‌توانند هم‌نسلان بهروز را جذب کنند؟
برای آنکه پیوند میان نسل‌های مختلف در جریان‌های صنفی و کارگری تقویت شود، نسل‌های قدیمی‌تر باید نقش خود را از “رهبران ثابت” به “تسهیل‌گران تجربه‌محور” تغییر دهند. به‌جای اصرار بر تکرار الگوهای پیشین، می‌توانند میدان را برای گفت‌وگو و نوآوری باز کنند. انتقال تجربه در قالب گفت‌وگوهای برابر، روایت‌های واقعی از موفقیت‌ها و شکست‌ها، و حمایت از ابتکارات جوانان – حتی اگر با الگوهای مرسوم فاصله داشته باشد – بخشی از این هنر است. نسل‌های پیشین اگر بتوانند از تجربه خود نه برای کنترل بلکه برای توانمندسازی نسل جدید استفاده کنند، زمینه را برای ظهور هویت‌های تازه فراهم خواهند کرد.

از سوی دیگر، نسل قدیمی می‌تواند با بازنگری در زبان و نمادهای مورد استفاده‌ی جریان‌های صنفی و کارگری، در جهت به روزرسانی آن‌ها کمک کند.

تغییر این دو مورد در یک گروه، ساده یا بی‌هزینه نیست اما می‌تواند نتایج شگفت‌انگیزی داشته باشد.

گزارش داوطلب را ببینید و برای دیگران نیز بفرستید.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

📣ناکارآمدی در چهار نقش کنشگری؛ کنشگر پخته و موثر کیست؟

▫️ نظریه‌پرداز آمریکایی، بیل مویر، در تحلیل جنبش‌های اجتماعی به چهار نقش مهم اشاره می‌کند: اصلاح‌گر، کارگزار تغییر، شهروند فعال و شورشی. این چهار نوع کنشگری، در نگاه او، مکمل یکدیگر هستند و تنها در صورت هم‌پوشانی می‌توانند یک جنبش را به نتیجه برسانند. اما هرکدام از این نقش‌ها، اگر با درک ناقص، ساده‌سازی یا خودمحوری همراه شوند، می‌توانند عملاً جنبش را به حاشیه برانند یا حتی آسیب بزنند.

▫️ شهروندی که نمی‌بیند
شهروندی که در برابر قدرت نگاه انتقادی ندارد، به‌راحتی فریب وعده‌ها را می‌خورد. او ساختار حاکم را عادل و خیرخواه می‌پندارد و در برابر تبعیض‌ها و سرکوب‌ها سکوت می‌کند. چنین فردی در بافت امروز ایران، کسی است که ظلم را می‌بیند، اما واکنشی ندارد.

▫️ شورشیِ پرهیاهو، بی‌برنامه
کنشگر شورشی زمانی تأثیرگذار خواهد بود که خشم خود را با بینش همراه کند، اما وقتی احساسات جای تفکر را می‌گیرند، شورش به آشوب تبدیل می‌شود. این افراد، با گرایش به خشونت، رفتارهایی را پیش می‌برند که به جای مقابله با ساختارهای ظالمانه، آن‌ها را بازتولید می‌کند. در نهایت، شورشی بی‌برنامه، شبیه همان قدرتی می‌شود که با آن مخالف است.

▫️ کارگزار تغییرِ بی‌عمل
کارگزار تغییر کسی است که از آرمان‌ها سخن می‌گوید، اما مسیر رسیدن به آن‌ها را نمی‌داند یا نادیده می‌گیرد. افرادی که آرمانگرایانه فکر می‌کنند اما در عمل از درگیری با مسائل پیچیده اجتماعی فاصله می‌گیرند. ایده‌های آرمان‌گرایانه زمانی مفیدند که به برنامه‌ دقیق، شبکه‌سازی اجتماعی و پیوند با واقعیت منجر شوند، نه آن‌که فقط در میان گروهی محدود از طبقه‌ متوسط تحصیل‌کرده بچرخند.

▫️ اصلاح‌گری که راه را سد می‌کند
اصلاح‌گرِ محافظه‌کار، اغلب دچار این توهم است که می‌تواند با تغییرات حداقلی، رضایت عمومی را جلب کند. اما در لحظه‌هایی که جنبش به نقطه‌ عطف می‌رسد، همین محافظه‌کاران با چسبیدن به جایگاه خود، از تغییرات ساختاری جلوگیری می‌کنند. آن‌ها گاهی خواسته‌ مردم را نادیده می‌گیرند، با این استدلال که «مردم نمی‌دانند سیستم چگونه کار می‌کند». در اینجا، اصلاح‌گر به سدی در برابر تحول بدل می‌شود، نه پلی به سوی آینده.

کمپین اصل ۲۰، این کتابچه مفید و مختصر را ترجمه و منتشر کرده است که توصیه می‌کنیم با گروه دوستان و همکاران مرور شود تا گروه به برآیندی مشترک از میزان تلاش مورد نیاز برای تغییر مورد نظر برسد.

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر

✅ خبرها و مسائل کارگری را در تارنمای داوطلب دنبال کنید.
@davtalaborg  -  اینستاگرام -  توییتر